Jak działa opatrunek hydrożelowy?

Opatrunki z parafiną czy opatrunki hydrożelowe to środki specjalistyczne, przeznaczone do opatrywania szczególnie głębokich, rozległych i trudnych w gojeniu się ran. Stosowane są na rany oparzeniowe, szczelinowe i inne rany z dużą ilością wysięku. Jeżeli chcesz świadomie stosować opatrunki hydrożelowe, zapoznaj się z ich budową, właściwościami i wpływem na proces gojenia się uszkodzonych tkanek.

Tworzenie opatrunków specjalistycznych podyktowane jest procesami, które zachodzą w trakcie gojenia się ran. Klasyczne środki opatrunkowe, oparte na włókninie, odznaczają się wysoką chłonnością. Na tym kończą się ich zalety: nie zapewniają utrzymania odpowiedniej wilgotności i są trudne w zmienianiu. Tych wad pozbawione są opatrunki hydrożelowe i parafinowe.

Rana powinna być sucha czy wilgotna?

Już wiele dekad temu lekarze zauważyli, że rany goją się szybciej wtedy, gdy mają odpowiednią wilgotność. Dlaczego tak się dzieje, wyjaśnia doradca z hurtowni sprzętu medycznego Limedic: – Gojeniu rany sprzyja odpowiednia temperatura i wilgotność. Nie zawsze należy usuwać wysięk z rany: umiarkowana ilość płynu umożliwia dostarczanie przeciwciał i elektrolitów do gojących się tkanek. W wilgotnym środowisku łatwiej jest utrzymać odpowiednie pH. Żel i wysięk tworzą też bardzo skuteczną barierę dla bakterii, które mogą wnikać w ranę z otoczenia. Przy odpowiedniej wilgotności wysięk nie wysycha i nie zamienia się w twardy strup, który jest trudny do usunięcia bez uszkodzenia znajdujących się pod nim zdrowych tkanek. Nawilżone tkanki są elastyczne, odporniejsze na uszkodzenia, co ma szczególne znaczenie w przypadku ran zlokalizowanych na mobilnych częściach ciała, w tym szczególnie na kończynach. Następstwem właściwego nawilżenia jest znaczne skrócenie procesu gojenia się ran.

Zapewnienie sprzyjającego mikroklimatu w ranie przy użyciu klasycznych opatrunków włókninowych jest praktycznie niemożliwe. Dlatego powstały specjalistyczne środki opatrunkowe, których głównym składnikiem jest woda.

Czym są i jak działają płaty z hydrożelu?

Opatrunki hydrożelowe to materiał złożony w przeważającej części z wyjałowionej wody oraz polimerów, które nadają wodzie konsystencję zwartego, elastycznego żelu. Produkowane są w postaci różnej wielkości płatów. Można je mocować przy użyciu opasek włókninowych, siatek opatrunkowych lub przylepca. Dostępne są też opatrunki z własnym przylepcem. Działanie opatrunków hydrożelowych jest wielostronne:

• mniejsze odwodnienie i chłodzenie rany – wilgotne środowisko zapobiega powstawaniu tkanki martwiczej i utrzymuje temperaturę rany na poziomie 36°C,
• zapewniona wymiana gazowa – opatrunki hydrożelowe nie odcinają dostępu powietrza, są przenikliwe także dla pary wodnej,
• łagodzenie bólu – opatrunek hydrożelowy łagodzi dyskomfort przy ranach oparzeniowych, chirurgicznych i obrzękniętych,
• ochrona przed brudem i bakteriami – opatrunek hydrożelowy przylega ściśle do rany, dzięki czemu chroni ją przed wnikaniem bakterii i zanieczyszczeń – jednocześnie hydrożel nie ogranicza dostępu powietrza,
• absorpcja wydzielin – żel pochłania wydzieliny z rany i wiąże w swojej strukturze bakterie,
• ułatwiona zmiana opatrunku – choć płat żelowy przylega ściśle do rany, to nie przykleja się do niej, dzięki czemu zmiana opatrunku jest szybka i bezbolesna, a co najważniejsze nie dochodzi do uszkodzenia gojących się tkanek – podobne właściwości ma opatrunek parafinowy z gazy: włókna powleczone niewysychającą substancją nie wiążą się z wysiękiem i nie tworzą twardych strupów,
• łatwa obserwacja rany – żel jest półprzezroczysty, co umożliwia kontrolę stanu rany bez zdejmowania opatrunku,
• zapewniona swoboda ruchów – hydrożel jest miękki i elastyczny, a przy tym wystarczająco wytrzymały, aby przyklejać go na rany w trudno dostępnych miejscach – na dłoniach, na stawach i plecach, a także na twarzy i głowie,
• brak ryzyka uczuleń – hydrożel jest hipoalergiczny, nie zawiera żadnych składników, które mogłyby wywołać reakcje uczuleniowe,
• możliwość nasączania lekami – interesującą właściwością hydrożelu jest możliwość nasączania go preparatami odkażającymi czy antybiotykami oraz wykonywania iniekcji bezpośrednio pod opatrunek.

Opatrunki hydrożelowe są szczególnie zalecane do opatrywania ran oparzeniowych, trudno gojących się wrzodów i odleżyn. Mają też potwierdzoną skuteczność przy opatrywaniu stłuczeń i rozległych otarć naskórka.